Joomla! narodzi? si? latem 2005 roku. Ale jego historia jest d?u?sza. Zanim narodzi? si? Joomla!, by?o Mambo – projekt udost?pniony w 2002 roku na SourceForge, na warunkach licencji GNU GPL przez australijsk? firm? Miro [www.miro.com.au].

Twórcy i wspó?twórcy

W 2002 roku decyzj? Roba Castleya raczkuj?cy Mambo zosta? udost?pniony spo?eczno?ci Open Source. Efekt przerós? wszelkie nadzieje i oczekiwania. Ju? w  kilka tygodni program zmieni? swoje oblicze, wzbogacony przede wszystkim o funkcje, jakich oczekiwali klienci.

Wkrótce wokó? projektu skupi?a si? ogromna rzesza pasjonatów z ca?ego ?wiata. Wszyscy, ka?dy na swój sposób, w??czali si? w prace nad rozwojem programu.

Niepodwa?alny jest wk?ad w rozwój Mambo takich projektantów z centrum rozwoju, jak: Robert Castley, Ron Bakker, Michelle Bisson, Levis Bisson, Tim Broeker, Andrew Eddie, Rey Gigataras, Alex Kempkens, Peter Koch, James Logan, Andy Miller, Mitch Pirtle, Steen Rabol, Emir Sakic, Jean Marie Simonet, Andy Stewart, Phil Taylor, Brian Teeman.

Ale w równej mierze do rozwoju projektu przyczynili si? rozsiani po ca?ym ?wiecie twórcy rozszerze? – komponentów, modu?ów, szablonów oraz spo?eczno?? u?ytkowników, odkrywaj?cych b??dy i usterki, zg?aszaj?cych swe oczekiwania, sugestie i udoskonalenia.

Bez nich wszystkich projekt nie zosta?by gwiazd? wolnego oprogramowania.

Gwiazda Open Source

W ci?gu dwu lat ze stosunkowo prymitywnego rozwi?zania Mambo sta? si? jednym z najlepszych projektów wolnego oprogramowania, gwiazd? w?ród innych programów, zyskuj?c najwy?sze uznanie, wyra?aj?ce si? w przyznanych nagrodach:

• Best Linux or Open Source Software w 2004 roku przez LinuxUser & Developer,
• Best Open Source Solution w 2005 roku przez LinuxWorld,
• Best of Show - Total Industry Solution w 2005 roku przez LinuxWorld,
• Best Free Software Project of the Year w 2005 roku przez Linux Format.

Konflikt mi?dzy Miro i projektantami

Wiosn? 2005 roku Miro Ltd. zapowiedzia?o dzia?ania maj?ce zapewni? projektowi dalszy rozwój na zasadach biznesowych. Gwarancj? mia?a by? fundacja, której Miro planowa?o przekaza? swoje prawa w?asno?ci do projektu i jego nazwy. Zamys? wzbudzi? wewn?trzny spór, ale nic nie zapowiada?o wakacyjnych wydarze? 2005 roku.10 sierpnia og?oszono utworzenie The Mambo Foundation z szefami Miro w zarz?dzie, ale bez przedstawiciela zespo?u projektantów. Nie sta?o miejsca dla ?adnego twórcy, nawet dla lidera zespo?u. Zarówno t? decyzj?, jak i  og?oszone wraz z ni? zamiary, programi?ci odczytali jako niepozostawiaj?cy w?tpliwo?ci zamach na wolno?? programu i swobod? jego rozwijania.Mimo tego próbowano jednak doj?? do porozumienia. Kompromis nie zosta? jednak zawarty.

Dramatyczna decyzja

Wobec nieudanych prób porozumienia z Miro zespó? deweloperów zdecydowa? si? na rozwi?zanie ryzykowne. Pozostawi? projekt swojemu losowi, a na podstawie samego kodu zainicjowa? nowy. Wszystko zale?a?o od u?ytkowników, sympatyków i t?umaczy. Projekt b?yskawicznie uzyska? poparcie ca?ej bez ma?a spo?eczno?ci.

17 sierpnia na nowej witrynie – OpenSourceMatters – liderzy projektu z A. Eddie na czele wydali historyczne o?wiadczenie. Poinformowali w nim, ?e praca nad projektem b?dzie kontynuowana oraz ?e z pomoc? Software Freedom Law Center (Centrum ds. Wolno?ci Oprogramowania) zapewniony zostanie projektowi swobodny, oparty na zasadach Open Source, rozwój.

Nie znamy i zapewne nie poznamy nigdy wszystkich okoliczno?ci tej dramatycznej decyzji. Faktem jest, ?e spotka?a si? ona z powszechnym poparciem projektantów i spo?eczno?ci u?ytkowników z ca?ego ?wiata. Swoje zaanga?owanie wyrazili tysi?cami maili oraz wypowiedziami na za?o?onym b?yskawicznie forum dyskusyjnym OpenSourceMatters.

W ci?gu niespe?na trzech tygodni wi?kszo?? projektantów zwi?zanych dotychczas z Mambo skupi?a si? wokó? zespo?u liderów i wokó? nowego projektu.

Narodziny Joomla!

1 wrze?nia 2005 roku og?oszono narodziny Joomla! Lider projektu Andrew Eddie zapowiedzia? pierwsze wydanie Joomla! 1.0.0 w nowym kszta?cie i pod now? mark?: – To nadchodz?ce wydanie b?dzie dniem rado?ci dla ka?dego – mówi? podczas uroczysto?ci. – Oznacza? b?dzie kontynuacj? jednego z najlepszych systemów Open Source bez komercyjnych obci??e? czy interwencji.

Tu? po ustaleniu nazwy nowego projektu przekazano j? poczt? elektroniczn? wszystkim wydawcom witryn, którzy zdecydowali si? odej?? z Mambo i wspiera? nowy projekt. W efekcie niemal równocze?nie z udost?pnion? podczas otwarcia oficjaln? stron? projektu – www.joomla.org – w Internecie pojawi?y si? dziesi?tki przemianowanych lub nowych serwisów narodowych.

7 wrze?nia og?oszono, a o pó?nocy z 19 na 20 wrze?nia zako?czono konkurs na logo nowego projektu. Wyboru w powszechnym g?osowaniu dokona?a spo?eczno?? u?ytkowników. Uznanie zyska? projekt Alana Urquharta.

16 wrze?nia ?wiat?o dzienne ujrza?o pierwsze wydanie Joomla! Oznaczono je numerem 1.0.0. Zgodnie z wcze?niejsz? zapowiedzi? by?o to poprawione wydanie Mambo 4.5.2 z przepracowanym kodem i ?atkami bezpiecze?stwa.

Ju? w niespe?na w miesi?c od pierwszego wydania, w pa?dzierniku, podczas podczas Linux & Open Source Awards w Londynie Joomla! wygra? w kategorii: Best Linux/Open Source Project (’Najlepszy projekt Linux/Open Source’).

Dok?adniejsz? histori? wydarze? mo?na pozna? w artykule Joomla is the New Mambo na witrynie Devshed.com.

W?asne drogi

Wobec utraty prawie ca?ej spo?eczno?ci twórców i u?ytkowników Mambo Foundation przeprowadzi?o w obronie swej marki intensywn? kampani? promocyjn?. Odnowiono w krótkim czasie oficjalne serwisy Mambo. Poprawiono funkcjonalno?? sk?adnicy projektów – MamboXChange. Nie zmieniono równie? warunków licencjonowania Mambo. Joomla! obroni? wolno?? Mambo.

Ale dzia?ania te niewiele by?y ju? w stanie zmieni?. Mambo utraci?o najwi?ksz? si?? rozwoju – spo?eczno?? projektantów, t?umaczy i dystrybutorów, jak równie? u?ytkowników, którzy aktualizowali swoje witryny kolejnymi, coraz doskonalszymi wydaniami Joomla!

W ci?gu pierwszego roku opublikowano ich 11. W grudniu 2006 roku ukaza?a si? zapowiadana jako ostatnia z tej linii rozwojowej, stabilna wersja 1.0.12. Nieco wcze?niej, w po?owie listopada ukaza?a si? wersja alfa kolejnej linii rozwojowej – Joomla! 1.5, unowocze?niona, przebudowana na tyle, ?e mo?na mówi? o ca?kowicie nowym rozwi?zaniu.

?ywotno?ci i dynamiki rozwoju Joomla! dowodzi jeszcze i drugi znamienny fakt – w drugim roku istnienia u?ytkownicy Joomla! mog? korzysta? z blisko 2000 rozszerze? udost?pnionych przez programistów z ca?ego ?wiata oraz licznych zmodyfikowanych dystrybucji – Joomla Accessible (a8eJoomla), Joomla International Edition czy J!Ext.

Podobie?stwa i ró?nice

Mamy zatem dwa odr?bne projekty wyros?e ze wspólnego korzenia: Mambo i Joomla!. Oba wydawane na warunkach Powszechnej Licencji Publicznej. Oparte s? na tych samych za?o?eniach. Oba z otwartym, jawnym kodem.

S? to ju? jednak dwa ró?ne, odr?bne programy, rozwijane niezale?nie od siebie. Ka?dy ma swoje centrum rozwoju, swoje cele, swoje plany.

Trudno przewidywa?, jak dalece rozejd? si? drogi obu projektów, jak du?e b?d? mi?dzy nimi ró?nice, w jakim tempie b?d? rozwijane.

Po pierwszym roku ró?nice by?y niewielkie, ale na tyle znacz?ce, ?e niektóre komponenty i modu?y dzia?aj? tylko w jednym z tych programów. Z czasem ró?nice b?d? sta?y si? coraz wi?ksze.

Wida? to w pe?ni po wydaniu w lipcu 2007 roku Joomla! 1.5 w wersji Relase Candidate.

W du?ej mierze s? natomiast zgodne ze sob? Joomla! w wersji 1.0.x a i Mambo w wersji 4.5.x. To naturalne, opieraj? si? na tym samym kodzie i taka sama jest struktura bazy danych. Mo?liwe jest wi?c niek?opotliwe przej?cie zarówno z Mambo 4.5.2.x do Joomla 1.0.x, jak i z Joomla 1.0.x do Mambo.